Rozwiązania oparte na naturze, zielona infrastruktura, bioróżnorodność, pielęgnacja zieleni – właśnie takie tematy były omawiane we Wrocławiu podczas wizyty studyjnej delegacji z miasta Nitra (Słowacja), która odbyła się 11-12 czerwca w ramach projektu GreenPlace. Let’s do it together!, będącego ważną częścią programu URBACT IV, czyli Europejskiego Programu Współpracy Terytorialnej dla Zrównoważonego Rozwoju Obszarów Miejskich.
„Zielone” rozwiązania i wymiana doświadczeń
Goście ze Słowacji zwiedzali nasze miasto pod bardzo konkretnym kątem: zapoznali się ze stosowanymi we Wrocławiu „zielonymi” rozwiązaniami i dzielili się z gospodarzami własnymi doświadczeniami.
Takie spotkania to dobra okazja do wymiany praktycznych rozwiązań. Dowiedziałam się np. o zastrzykach dla kasztanowców w walce ze szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem - to czeski produkt, który działa i poprawia kondycję drzew. Może warto byłoby go wdrożyć także u nas. Ciekawostką jest również system gospodarowania odpadami kuchennymi (zielonymi) w Nitrze.Aleksandra Zienkiewicz, Zarząd Zieleni Miejskiej
– Wymiana doświadczeń w terenie i zobaczenie, jak odmiennie nasze miasta podchodzą do rozwiązań ekologicznych i kwestii utrzymania czystości są bardzo cenne. To, co sprawdza się we Wrocławiu, może nie pasować do Nitry i odwrotnie – ale właśnie dlatego takie wizyty są ważne. Możemy się od siebie wiele nauczyć – dodaje Anna Rączka, koordynator Lokalnej Grupy URBACT (URBACT LOCAL GROUP) z Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Wizyta w centrum miasta i w Ogrodzie Botanicznym
Dzień pierwszy był poświęcony zieleni w historycznym centrum Wrocławia i wyzwaniom przestrzennym i technicznym związanym z wprowadzaniem i utrzymaniem zieleni w takich miejscach. Rozmawiano też o tym, w jaki sposób rozwiązania oparte na naturze mogą wspierać cele klimatyczne bez naruszania naszego dziedzictwa.
Goście odwiedzili m.in. plac Nowy Targ, Bulwar Dunikowskiego, Wyspę Daliową, Skwer Wrocławianek, okolice Galerii Dominikańskiej i hotelu Ovo, pięknie odnowiony Bastion Sakwowy i naszą wrocławską perełkę: Ogród Staromiejski.
Wszystkie te miejsca były inspirujące. Szczególnie podoba mi się wykorzystanie dzieł sztuki w przestrzeni publicznej. Tego najbardziej brakuje mi w nowo zabudowanych obszarach. Szkoda. Jako architekt i urbanista bardzo lubię przekształcać ulice z korytarzy komunikacyjnych w przestrzeń przyjazną ludziom.Miroslava Hanákova, miasto Nitra
– Byłam pod wrażeniem placu Nowy Targ i wykorzystania zieleni wokół Galerii Dominikańskiej oraz hotelu OVO. W pamięci utkwił mi także pomysł mikrolasu. Podobne podejście stosujemy w naszym mieście, chroniąc drzewa i sadząc je tam, gdzie dotąd był tylko beton – dodaje Denisa Halajová. – Bardzo inspirujące było również przekształcenie parkingów w tereny zielone i dbałość o pielęgnację drzew.
Goście odwiedzili również Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Największym wyzwaniem, jakie się z nim wiąże, jest zachowanie bioróżnorodności w środowisku miejskim przy jednoczesnym stworzeniu przestrzeni do edukacji i badań. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego stara się sprostać temu zadaniu, łącząc ochronę roślin z praktyczną nauką dla uczniów i działaniami angażującymi społeczność.
– Inspiracją była dla mnie dbałość o przestrzeń, prezentacja kolekcji roślin, programy edukacyjne i rośliny wodne – mówi Denisa Halajova. – My także mamy uniwersytecki ogród botaniczny, choć obecnie jest on w gorszym stanie. Chcielibyśmy usprawnić współpracę z naszymi ogrodami botanicznymi, szczególnie w zakresie roślin ozdobnych i zajęć edukacyjnych dla uczniów.
– Spodobała mi się ogólna strategia: połączenie podejścia naukowego z popularnym – podkreśla Miroslava Hanáková. – Rośliny są pięknie utrzymane i widać, że ludzie naprawdę starannie wykonują swoją pracę, szczególnie nasz fantastyczny przewodnik. Odbywa się tu wiele wydarzeń. Bardzo podobał mi się także projekt szklarni z kaktusami.
Odwiedziny we wrocławskich parkach
Drugiego dnia nasi goście odwiedzili trzy wrocławskie parki: Grabiszyński, Krzycki i Kleciński.
Tematem rozmów była m.in. rewitalizacja dawnego cmentarza, który został zmieniony w Park Grabiszyński, a także innych niewykorzystywanych wcześniej terenów zielonych. Omawiano także kwestie projektowania opartego na naturze, nasadzeń rodzimych gatunków i zarządzania wodą, innymi słowy mówiono o tworzeniu zrównoważonych, różnorodnych biologicznie parków, które szanują dziedzictwo i angażują społeczność.
– Skupienie się na rozwiązaniach opartych na naturze jest bardzo inspirujące – mówi Stefan Lancaric. – My także chcielibyśmy zachować naturalny krajobraz, unikając nadmiernie rozbudowanych parków miejskich. Przydałby się bardziej przejrzysty system nawigacji, ponieważ skala parków może być przytłaczająca. Moje główne wnioski dotyczą znaczenia gospodarowania wodą deszczową i zrównoważenia atmosfery parku z charakterem krajobrazu.
– Inspirujące jest dla mnie to, że nawet jeśli przygotowało się już plan budowy drogi, infrastruktury wodociągowej itd., nadal można sprawić, by stały się bardziej zrównoważone – dodaje Miroslava Hanákova. – Przykładem mogą być przyjazne ludziom i przyrodzie stawy czy ciągi piesze oraz niebieska i zielona infrastruktura. To wszystko nie jest łatwe do zrobienia ze względu na proces zatwierdzania, finansowanie i inne wyzwania, ale z pewnością warto się o to starać.
